Ruimtevaart: wetenschap of angst?

(Eerder gepubliceerd in "Een andere mening" nr. 1, april 1985)

"........ three, two, one, zero! Ignition! All systems go!" Een bekende kreet op Houston, Texas, USA, en andere plaatsen waar zich de "control room" van een ruimtevaartbasis bevindt. Vele tonnen staal- en titaanlegeringen worden met onvoorstelbare kracht de ruimte in geslingerd, in de hoop dat althans een gedeelte hiervan eens met nuttige (?) bodemmonsters van andere planeten zal terugkeren, of tot in de eeuwigheid in de onmetelijke ruimte zal ronddolen om ééns, misschien over miljoenen jaren, een boodschap op een gouden grammofoonplaat ten gehore te geven aan een volk, waarvan wij nog niet kunnen vermoeden dat het bestaat. Het is te hopen dat men er aan gedacht heeft een grammofoonplaatcursus Engels-Marsiaans bij te voegen.

Angst
Sinds het begin van de ruimtevaart hebben de media trouw het nieuws verspreid over de roemruchte stappen der astronauten. Is hier sprake van wetenschappelijke heldendaden, of is de mens bezig een schutting te bouwen om zijn angst voor de toekomst te verbergen?

Het zou wel erg gemakkelijk zijn te veronderstellen dat onze mede-ruimtebewoners, zo zij al bestaan, er net zo uitzien als de mens, of de Engelse taal of het Esperanto machtig zijn. Hoe het ook zij, indien eventuele andere planeetbewoners de eveneens meegestuurde tekeningen van de mens ooit mochten vinden, en deze "planetianen" bovendien viervoeters blijken te zijn met een aanmerkelijk hoger intelligenmtiepeil dan de mens, zullen zij waarschijnlijk de tweevoetige mens als ongedierte beschouwen, zoals de mens alle viervoeters en minder intelligente wezens als ondergeschikt aan de mens, of als ongedierte bestempelt.

Maar laten we voorlopig even uitgaan van de "wetenschap" dat de mens het enige intelligente wezen van het universum is. Is dan de ruimtevaart geboren uit de wetenschap dat de mens in de nabije toekomst alle mineralen aan de aarde zal hebben onttrokken, en dat dit gebrek moet worden aangevuld met nieuwe mineralen, ongeacht wat het kost om deze eventueel miljarden lichtjaren ver te gaan zoeken?

Of zijn de wetenschappers er nu reeds van overtuigd, dat binnenkort op onze planeet alle leven totaal onmogelijk is door vervuiling van de atmosfeer, de bodem en het water, of door een allesvernietigende nucleaire holocaust?

Moet dan de ruimtevaart niet worden uitgelegd als een poging om het vege lijf te redden, als laatste wanhoopsdaad van de mens op aarde, wanneer onze planeet, dat nietig kleine stukje heelal, als een uitgedoofde ster of als een supernova ten onder gaat, door toedoen van diezelfde mens?

Jan Kruizinga

U kunt een e-mailbericht met vragen of opmerkingen over deze website verzenden aan jan@jkruizinga.nl
Laatst bijgewerkt: 19 januari 2002